Studium wykonalności, z angielskiego feasibility study, to rodzaj biznesplanu, który przygotowuje się po to, by ocenić opłacalność inwestycji i wskazać, jakie są szanse na jej powodzenie. Dobrze przygotowane studium pozwala wyeliminować ryzyko niepowodzenia inwestycji i przygotować się na ewentualne trudności podczas jej realizacji.

Co powinno zawierać studium wykonalności?

Jeśli studium wykonalności przygotowywane jest w celu pozyskania funduszy na realizację projektu, fundator publikuje szczegółowe informacje na temat tego, co powinno zawierać.

Zazwyczaj składa się ono z następujących elementów:

• cel projektu
• ocena finansowa (koszty projektu, źródła finansowania)
• ocena techniczna (potrzebni ludzie wraz z kwalifikacjami, sprzęt)
• ocena prawna (zgodność z przepisami)
• ryzyko niepowodzenia (wraz z informacją na temat tego, jak będzie eliminowane i jakie środki będą podjęte, jeśli pojawią się komplikacje)
• oczekiwane korzyści (czy są adekwatne do poniesionych kosztów).

W praktyce studium może być rozszerzone także o inne elementy, takie jak ocena przydatności społecznej, uwarunkowania kulturowe, czy alternatywne scenariusze realizacji poszczególnych etapów.

Co daje studium wykonalności?

Dokument pozwala na szczegółową ocenę projektu. Analizuje wykonalność przedstawionych w nim zadań pod wieloma względami i właściwie wyczerpuje możliwość dyskusji o projekcie. Dzięki luźnej strukturze studium wykonalności w zależności od tego, czego dotyczy, może być bardzo rozbudowane. To pozwala firmie gruntownie przygotować się do realizacji zadań, które składają się na projekt.

Studium wykonalności pozwala uzyskać odpowiedź na takie pytania, jak:

• Czy istnieją przeszkody (prawne, rynkowe, finansowe, techniczne), przez które projekt nie będzie mógł być zrealizowany?
• Czy projekt jest wykonalny i opłacalny mimo tych przeszkód?
• Czy projekt ma uzasadnienie finansowe, gospodarcze i społeczne?

Weryfikacja wykonalności projektu

W przypadku studium wykonalności często analizuje się jego wykonalność, korzystając z modelu TELOS. To akronim, na który składa się pięć elementów oceny:

• technical: Czy można zrealizować projekt przy obecnym stanie wiedzy technicznej?
• economic: Czy realizacja projektu opłaca się finansowo?
• legal: Czy projekt jest zgodny z prawem?
• operational: Czy wykonawcę stać na realizację projektu?
• scheduling: Czy przy założonych zasobach oraz czasie można zrealizować projekt?

Jak skomplikowane może być studium wykonalności?

Zdarza się, że wykonanie studium wykonalności wymaga ogromu pracy i sporych nakładów finansowych. Wtedy przedsiębiorstwa najpierw decydują się wykonać wstępne studium wykonalności, by na jego etapie ocenić, czy warto analizować projekt bardziej szczegółowo.